Straten Glas in lood

Home | Contact

KopFoto_Home
 

Glas, glas en nog meer glas

Tegenwoordig

Glas wordt tegenwoordig voor veel doeleinden gebruikt. De meest voorkomende en daarom ook de belangrijkste is het afdichten van vensters. Maar het gebruik gaat veel verder, denk maar eens aan glazen flessen of glasservies. Ook glazen siervoorwerpen, sieraden, lampen, afscheidingen, bouwblokken en zelfs werkbladen zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven.

Ook in de wereld van de kunst is glas een prachtig materiaal om mee te werken. Naast het maken van glas in lood ramen zijn “tiffany”, “glasfusing” en “stralen” bekende technieken die in meer of mindere mate worden toegepast. Minder bekend zijn het vervaardigen van “glas in cement” en “appliquéglas”. Dit laatste is een techniek waarbij glas met verschillende structuren en/of kleuren op een transparante glasplaat worden gelijmd met siliconenkit.

Glas door de jaren heen

In de Romeinse tijd is de ontdekking van glas per toeval gedaan. Soldaten bereidden hun maaltijden in potten die op nitraatblokken stonden. Door de
enorme hitte van het vuur smolten de blokken uiteindelijk en werden ongemerkt vermengd met het zand dat eronder lag. Na afkoeling was hier de eerste vorm van glas ontstaan. Het glas dat op deze wijze werd geproduceerd, werd uitsluitend gebruikt voor sieraden of kunstvoorwerpen.

Zoals blijkt is silica/ siliciumdioxide (SiO2) in de vorm van zand het belangrijkste bestanddeel voor de productie van glas. Zand smelt bij een temperatuur van ruim 1700°C. Om het smeltpunt te verlagen wordt er soda/ natriumcarbonaat (Na2CO3), potas/ kaliumcarbonaat K2CO3) of magnesium toegevoegd. Kalk/ calciumcarbonaat (CaCO3), Loodoxide (PbO), aluminium (Al) en bariet zijn stabiliserende stoffen, die er voor zorgen dat de ruit z’n stevigheid krijgt.

Als alle grondstoffen gemengd en gesmolten zijn, kan er zwavel, seleen of verschillende metaalverbindingen worden toegevoegd om het glas z’n uiteindelijke kleur te geven. Enkele van de voornaamste kleurstoffen zijn: Seleen (rood), Zwavel (zwart), Antimoonoxide (groengeel), Kobaltoxide (blauw), IJzeroxide (groen), Koperoxide (lichtblauw) en Mangaanoxide (paars). Het mag duidelijk zijn dat de hoeveelheid toegevoegde kleurstof en de verhoudingen om specifieke kleuren te krijgen, vallen onder het geheim van de ……

Glassoorten

Mondgeblazen glas: Wordt ook wel antiekglas genoemd, omdat de productie ervan nog dezelfde is als vroeger. Het glas is door zijn karakteristieke eigenschappen en grote verscheidenheid aan kleuren erg geliefd bij glazeniers.

Zoals de naam al doet vermoeden, wordt het glas geblazen met behulp van een holle pijp. Het glas wordt in de vorm van een cilinder geblazen. Nadat de cilinder volledig is afgekoeld, wordt KleurGlas het glas aan de binnenzijde gesneden en vervolgens opnieuw verhit.

Wanneer de cilinder heet genoeg is, wordt het glas vlak gestreken en langzaam afgekoeld. De dikte van het glas varieert van 2 tot 6mm en bepaald de kleurvariaties. Ook de structuur en de luchtbelletjes geven het glas zijn karakteristieke eigenschappen.

Getrokken glas: Vanuit een bad met gesmolten glas werd een horizontaal geplaatste rechte staaf omhoog getrokken. Het glas is zo viskeus (stroperig) dat het aan de staaf blijft kleven. Op deze manier wordt snel een plat glasoppervlak verkregen.

Getrokken glas is eenvoudig te herkennen aan de zogenaamde trekstrepen. Dit betekent dat het glas plaatselijk niet overal even dik
is en er een vertekend beeld zichtbaar is. Monumentale panden, oude gebouwen/scholen en antieke kasten zijn vaak voorzien van getrokken glas.

Gewalst glas: Gewalst glas wordt gemaakt door het gesmolten glas over een
hete metalen tafel te gieten en het met een wals uit te rollen tot een vlakke plaat. Eén van de meest bekende soorten gewalst glas is het kathedraalglas.

Het heeft aan de ene zijde een ligt golvende structuur en aan de andere zijde beduidend meer reliëf, waardoor het glas niet helemaal transparant is. Vanaf de eerste helft van de 20e eeuw werd glas in lood erg populair. Dit glas werd, door het prachtig verstooien van invallend licht en de grote verscheidenheid aan kleuren, veel gebruikt.

Het tisch (tafel) kathedraalglas wordt nog steeds op authentieke ambachtelijke wijze geproduceerd. Het glas dat op deze wijze wordt geproduceerd, heeft een grootte van ca. 60 x 90cm.

Door gebruik te maken van de nieuwste technieken is het ook mogelijk om kathedraalglas machinaal te vervaardigen. Hierdoor is het mogelijk grotere glasplaten te fabriceren (meestal ca. 250 x 180cm).

Floatglas: De methode voor de productie van floatglas werd in 1952 ontwikkeld door “Pilkington”. Deze revolutionaire productiemethode maakt het mogelijk om een volledig vlakke glasplaat te vervaardigen. Het gesmolten glas (ca. 1000°C) wordt continu uit een oven, in een ondiep bad van gesmolten tin, gegoten.

Glas is lichter dan tin en blijft hierop drijven. Omdat de bovenkant van gesmolten tin een perfect vlak oppervlak heeft, zal het glas dat hierop drijft ook perfect vlak zijn. De oppervlaktespanning van het glas zorgt voor een perfect gladde bovenkant.

Tot op de dag van vandaag is de productie van floatglas de internationale norm voor hoogwaardig glas. Deze productiemethode maakt het ook mogelijk om grote glasplaten te maken (ca. 600 x 320cm). Ook de dikte van de glasplaat kan men naar wens variëren tussen 0,4 en 25mm. De dikte wordt bepaald door de snelheid waarmee het stollende glaslint van het tinbad wordt weggetrokken.

 
Copyright © 2020, Straten Glas in lood